کودکان و زانوی ضربدری
ابتدا به بررسی این دفورمیتی در کودکان می‌پردازیم چون بهتراست درمان این انحراف از سنین پایین آغاز گردد. زانوی ضربدری در بین کودکان ۳ تا ۵ ساله طبیعی است اما در شرایطی که این انحراف پیش‌رونده باشد (منظور از انحراف پیش‌رونده، انحرافی است که باگذشت زمان به‌جای بهتر شدن، تشدید می‌شود) و اگر این دفورمیتی یک‌طرفه باشد (منظور از انحراف یک‌طرفه، انحرافی است که فقط در یک سمت دیده می‌شود) باید برای تشخیص و درمان به متخصص مراجعه کنید.
اگر وزن کودک در حال زیاد شدن باشد، احتمال اینکه زانوهای کودک به سمت ضربدری شدن برود، بسیار بالاست و لازم است برای تشخیص زانوی ضربدری به پزشک مراجعه کنید. اگر تشخیص پزشک مثبت بود، یکی از روش‌های مؤثر برای درمان، استفاده از بریس‌‌های اصلاحی که بهتراست هر چه سریع‌تر شروع شود. برای آشنایی بیشتر با روش‌های درمان این دفورمیتی به مطلب درمان زانوی ضربدری سر بزنید.
روش‌های تشخیص و عوارض زانوی ضربدری
یکی از روش تشخیص زانوی ضربدری این است که هنگامی‌که پاها در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، مفصل‌های زانو به هم نزدیک می‌شوند و مفصل‌های مچ پا از یکدیگر فاصله می‌گیرند. ممکن است کودک زانودرد داشته باشد و در هنگام ایستادن و نشستن با مشکل مواجه باشد، یا حتی ممکن است هنگام دویدن و یا راه رفتن زانوها به یکدیگر برخورد کنند. این دفورمیتی باعث می‌شود کودکان تمایل بیشتری به نشستن‌های قورباغه‌ای شکل داشته باشند.
اگر کفش افراد مبتلا به‌زانوی ضربدری را موردبررسی قرار دهیم، متوجه می‌شویم که ساییدگی قسمت داخلی زیره کفش بیشتر از قسمت خارجی آن است.
همچنین ما برای تشخیص ژنو والگوم یا همان زانوی ضربدری از فرد می‌خواهیم دراز بکشد و هر دو پایش را در کنار هم قرار بدهد، طوری که زانوها به یکدیگر بچسبند (تماس داشته باشند)، در این حالت قوزک‌های پا از یکدیگر فاصله می‌گیرند و ما در این وضعیت فاصله بین قوزک‌های پا را اندازه‌گیری کرده و شدت دفورمیتی را مشخص می‌کنیم.
انواع پای ضربدری
پای ضربدری بر اساس فاصله قوزک‌های پا باهم انواع مختلفی دارد:
- نوع ۱: فاصله قوزک‌های پا کم است (حدود ۲/۵ سانتیمتر)
- نوع ۲: فاصله میان قوزک‌ها به ۵ سانتیمتر هم می‌رسد
- نوع ۳: فاصله میان قوزک‌ها از ۵ تا ۷/۵ سانتیمتر است
- نوع ۴: فاصله میان قوزک‌ها بیشتر از ۷/۵ سانتیمتر است
برای تشخیص زانوی ضربدری ما در کلینیک کوشا موارد دیگری مانند نحوه راه رفتن، طول هر دو پا، میزان انعطاف‌پذیری رباط‌های زانو را نیز موردبررسی قرار می‌دهیم. در عکس پایین به فاصله بین دو قوزک پا دقت کنید که این خانم با فاصله‌ای بیش‌از ۷/۵ سانتیمتر در گروه نوع ۴ ژنووالگوم قرار گرفته‌اند.
اگر مانند عکس بالا، زانوی ضربدری شدید باشد و یا خارج از محدوده سنی نرمال باشد، برای بررسی بیشتر آن نیاز به آزمایش خون و معاینات بالینی بیشتری است و همچنین باید از پاهای فرد عکس رادیولوژی گرفته شود.
با انجام موارد ذکرشده مسیر درمان این عزیزان را مشخص خواهیم کرد و ما در طول این مسیر، میزان پیشرفت درمان را بررسی می‌کنیم و قدم به قدم تا بهبودی در کنارشان خواهیم بود.
