کودکان و زانوی ضربدری
قبل از اینکه به روش تشخیص زانوی ضربدری بپردازیم ابتدا به بررسی این انحراف در کودکان میپردازیم چون بهتراست درمان این انحراف از سنین پایین و از کودکی آغاز گردد.
زانوی ضربدری در بین کودکان ۳ تا ۵ ساله طبیعی است اما در شرایطی که این انحراف پیشرونده باشد (منظور از انحراف پیشرونده، انحرافی است که باگذشت زمان بهجای بهتر شدن، تشدید میشود) و اگر این دفورمیتی یکطرفه باشد (منظور از انحراف یکطرفه، انحرافی است که فقط در یک سمت و یک پا دیده میشود) لازم است برای تشخیص زانوی ضربدری و درمان آن به متخصص مراجعه کنید.
اگر وزن کودک در حال زیاد شدن باشد، احتمال اینکه زانوهای کودک به سمت ضربدری شدن برود، بسیار بالاست و لازم است برای تشخیص زانوی ضربدری به پزشک مراجعه کنید.
اگر تشخیص زانوی ضربدری کودک توسط پزشک مثبت بود، یکی از روشهای مؤثر برای درمان آن؛ استفاده از بریسهای اصلاحی زانو میباشد که بهتراست هر چه سریعتر شروع شود. برای آشنایی بیشتر با روشهای درمان این دفورمیتی به مطلب درمان زانوی ضربدری به روش غیر جراحی سر بزنید.
روشهای تشخیص زانوی ضربدری
یکی از روش تشخیص زانوی ضربدری این است که هنگامیکه پاها در کنار یکدیگر قرار میگیرند، مفصلهای زانو به هم نزدیک میشوند و مفصلهای مچ پا از یکدیگر فاصله میگیرند.
یکی دیگر از روشهای تشخیص زانوی ضربدری این است که ممکن کودک زانودرد داشته باشد و در هنگام ایستادن و نشستن با مشکل مواجه باشد، یا حتی ممکن است هنگام دویدن و یا راه رفتن زانوها به یکدیگر برخورد کنند. این دفورمیتی باعث میشود کودکان تمایل بیشتری به نشستنهای قورباغهای شکل مانند تصویر پایین داشته باشند.

الگوی راه رفتن کودکانی که به شکل W یا قورباغهای مینشینند به این صورت است:
سومین نحوه تشخیص زانوی ضربدری این است که اگر کفش افراد مبتلا به زانوی ایکس را موردبررسی قرار دهیم، متوجه میشویم که ساییدگی قسمت داخلی زیره کفش بیشتر از قسمت خارجی آن است.
همچنین ما برای تشخیص زانوی ضربدری یا همان ژانو والگوم از فرد میخواهیم دراز بکشد و هر دو پایش را در کنار هم قرار بدهد، طوری که زانوها به یکدیگر بچسبند (تماس داشته باشند)، در این حالت قوزکهای پا از یکدیگر فاصله میگیرند و ما در این وضعیت فاصله بین قوزکهای پا را اندازهگیری کرده و شدت دفورمیتی را مشخص میکنیم.
انواع پای ضربدری
پای ضربدری بر اساس فاصله قوزکهای پا باهم انواع مختلفی دارد:
- نوع ۱: فاصله قوزکهای پا کم است (حدود ۲/۵ سانتیمتر)
- نوع ۲: فاصله میان قوزکها به ۵ سانتیمتر هم میرسد
- نوع ۳: فاصله میان قوزکها از ۵ تا ۷/۵ سانتیمتر است
- نوع ۴: فاصله میان قوزکها بیشتر از ۷/۵ سانتیمتر است
برای تشخیص زانوی ضربدری ما در کلینیک کوشا موارد دیگری مانند الگوی راه رفتن، طول هر دو پا، میزان انعطافپذیری رباطهای زانو را نیز موردبررسی قرار میدهیم.
در تصویر پایین به فاصله بین دو قوزک پا دقت کنید که این خانم با فاصلهای بیشاز ۷/۵ سانتیمتر در گروه نوع ۴ ژنووالگوم قرار میگیرد.

اگر مانند عکس بالا، زانوی ضربدری شدید باشد و یا خارج از محدوده سنی نرمال باشد، برای بررسی بیشتر آن نیاز به آزمایش خون و معاینات بالینی بیشتری است و همچنین باید از پاهای فرد، عکس رادیولوژی گرفته شود.
با انجام موارد ذکرشده مسیر درمان زانوی ضربدری این عزیزان را مشخص خواهیم کرد و ما در طول این مسیر، میزان پیشرفت اصلاح را بررسی میکنیم و قدم به قدم تا بهبودی در کنارشان خواهیم بود.